Tussen Schaarbeek en Evere ligt la friche Josaphat, een uniek braakliggend groen terrein van vierentwintig hectare. Ooit was het een rangeerstation voor het splitsen en samenstellen van goederentreinen. Vandaag is het één van de laatste Brusselse sites die de biodiversiteit verrijkt en beschermt. Want zeldzame fauna en flora wordt in de grootstedelijke context immer bedreigd door vastgoedontwikkelaars. Talloze petities en burgerinitiatieven pleiten voor het behoud van la friche als het Brusselse Zwin. Filmmaker lau persijn onderschrijft met underneath it flickers de aantrekkingskracht en het belang van de site.

Vanuit een fascinatie voor de relatie tussen mensen en niet-mensen trekt lau persijn met enkele collega’s naar la friche. Daar vinden de filmmakers een afgebakende ruimte waar de frictie tussen beide tastbaar is. Dit is de thuisbasis van ontelbaar veel organismen: er zijn  meer dan duizend verschillende diersoorten geobserveerd, maar de politici staan niet te springen om de biodiverse parel te beschermen. De film is een zoektocht naar het gezicht van de site, een bescheiden poging om als mens te luisteren naar de wonderlijke meerstemmigheid van de niet-menselijke wereld.

Persijn is de eerste toeschouwer en koestert een strikt observerende houding. Dat nederige perspectief wordt audiovisueel vertaald door de camera op menselijke ooghoogte te plaatsen. De blikken van de cineast en de kijker vallen samen. Gaandeweg ontdekken we wat er leeft tussen de weelderige flora van la friche. Ook de geluidsopname apparatuur wordt op transparante wijze benoemd in de film.

Net zoals de niet-menselijke ecologie zich niet beperkt tot dieren of planten neemt de filmmaker geen genoegen met het puur menselijke perspectief. De camera filmt een hand die  met een vergrootglas op zoek gaat naar niet-menselijke gesprekspartners. Dit shot markeert de transitie die underneath it flickers doormaakt: gaandeweg stelt de film de effectiviteit van de conventionele oberservatiemiddelen in vraag. De lens van de Bolex pelliculecamera filmt tegelijk de natuurlijke wereld en de werking van een cameralens op zich. Het is een slim stukje metacinema. Daarnaast stemt het tot nadenken: moeten we als mens niet meer doen dan op een oppervlakkige manier de natuur als omgeving beschouwen?

Echt kijken en begrijpen vraagt inspanning en tijd, zeker als een gemeenschappelijke taal ontbreekt. Zoals linguïsten in Denis Villeneuves Arrival met buitenaardse wezens proberen te communiceren, zoekt persijn in underneath it flickers naar een manier om te converseren met de natuur. Contactmicrofoons worden ingezet om het gras een stem te geven en door op de gefilmde plaats ontwikkelde pellicule te begraven, wordt er ook naar tactiel contact gezocht. Aan het na enkele weken opgegraven gedegradeerde beeld kleeft de geest van de bodem.

Net zoals in Emmanuel Lefrants Parties visible et invisible d’un ensemble sous tension tracht lau persijn het verschil tussen het zichtbare (bovengronds) en het onzichtbare (ondergronds) te overstijgen. Haar film maakt weinig visuele processen audiovisueel tastbaar, terwijl de fragiliteit van de pellicule doet mijmeren over de vergankelijkheid van la friche. Het proces van degradatie geeft de natuurlijke wereld echter ook een zekere kracht mee, weg van de conventionele menselijke blik.

Door te focussen op de filmische interpretatie van la friche, zonder de specifieke urbane omgeving uit het oog te verliezen, wordt underneath it flickers heel universeel. De filmmakers schrijven een moedig hoofdstuk in het boek van antropocene cinema en een krachtig statement jegens de politieke wereld.