Huis wordt thuis

© Import (Ena Sendijarević, 2016)
© Import (Ena Sendijarević, 2016)
31.10.2023

Huis wordt thuis

Over Ena Sendijarević’s Import

In een poging zich uit de beklemmende armen van de oorlog in hun thuisland los te wringen, settelt een Bosnisch gezin zich in Nederland. Terwijl de vader zich ontfermt over de transformatie van het kille huis tot een welkome thuis, wint de moeder de kost als poetshulp in een zorgcentrum. De twee dochters trotseren op hun beurt de bedreigende omgeving die een lagere school soms kan zijn. Elk gaat op hoogsteigen manier om met de kameleontische uitdagingen die de nieuwe thuissituatie stelt. 

Ena Sendijarević blijft in haar derde kortfilm trouw aan de rode draad die zich door haar jonge oeuvre spant: het diepgaand exploreren van gevoelens als ontwrichting en heimwee. Dat weet ze met Emo Weemhoff achter de camera perfect naar beeld te vertalen: elk frame lijkt uit de haak, met geïsoleerde details als troef. De minimalistische en statische kadrering verraden net als de abrupte cuts de invloed van Roy Andersson. Daar knipoogt Sendijarević zelfs guitig naar wanneer we een bejaarde vrouw meermaals desolaat om hulp horen roepen — het had een scène in Anderssons Songs of the Second Floor kunnen zijn.

Ondanks Sendijarevićs voorliefde voor zonderlinge en soms absurde momenten, blijft haar insteek door en door maatschappelijk. Die idee bereikt een climax wanneer de vader er na eindeloze pogingen toch in slaagt om signaal te krijgen voor de televisie: de journaalbeelden zorgen voor een pijnlijke confrontatie met de escalerende situatie in Bosnië. De televisie wordt een wispelturige bemiddelaar van afstand: voor de vader is Bosnië prangend ver weg, terwijl het thuisland voor de kinderen, die nu kunnen kijken naar hun vertrouwde tekenfilms, plots onverwacht weer dichtbij komt.

Migratie en globalisering brengen mee dat een ‘thuis’ zich steeds minder op nog maar één plek bevindt. Import speelt sterk met de fragmentatie van dat thuisgegeven: verschillende personen passen zich op hun eigen maat en manier aan aan een veranderde leefsituatie. Sendijarević schetst een ontroerend maar nooit melig portret van elk gezinslid. De verlatenheid in het hart van Import is dan ook nooit absoluut. Het verscheurende gevoel overheerst de dagdagelijkse routine maar wordt op een hartverwarmende manier gebroken wanneer de paden van de vier gezinsleden ’s avonds weer kruisen in de aanwakkerende warmte van hun huis. In beeld en woord bezingt de regisseur de ongerijmdheid van het leven. Leed noch humor worden daarbij ontweken.

Sendijarević’s film vertelt op een kwartier tijd meer dan sommige langspelers.  Zij doet daarbij de gekozen vorm alle eer aan: de beste (kort)films eindigen namelijk niet wanneer het scherm terug zwart kleurt.

Import wordt op dinsdag 7 november vertoond tijdens ONTroerd kortfilmavond #2 in Cinema Lumière Mechelen.

Read moreLees meer
LIVE

met Maud Vanhauwaert

In november organiseren Sereni en ONTroerd magazine, in samenwerking met Kortfilm.be, de tweede editie van de ONTroerd kortfilmavonden. Juanita Onzaga, Maud Vanhauwaert en Mathias Sercu presenteren elk een avondvullend kortfilmprogramma rond verlies en rouwbeleving.