Zomer in Shorts

Francis Thompson werkte acht jaar aan N.Y., N.Y., wellicht zijn meest bekende film. Een verzameling beelden uit New York City die hij opnam met speciale lenzen, prisma’s en spiegels. N.Y., N.Y. wordt zo een spiegelpaleis dat een nieuwe kijk biedt op het stadsbeeld, met een kubistisch-dadaïstische uitstraling. De film werd bekroond met de Gouden Palm voor beste korte film. 

Filmmaker Chris Marker droomde er als kind altijd al van om Peking te bezoeken. In Dimanche à Pekin neemt hij ons mee op pad in de wereldstad. Op elegante wijze verweeft hij zijn gedachten en observaties over de Chinese tradities met de stedelijke banaliteiten van het dagelijkse leven.

Het koppel Maya Deren en Alexander Hammid liet zich voor hun eigen avant-garde kortfilm inspireren door surrealistische films als Un chien andalou en L’Age d’Or van Salvador Dalí en Luis Buñuel  — al ontkenden ze dat soms zelf. Volgens een gelijkaardige droomlogica vertelt Meshes of the Afternoon een circulair verhaal over een dromende vrouw.

Ook Nobelprijswinnaar Samuel Beckett maakte ooit een film, archetypisch getiteld Film. In een spannende achtervolging vlucht een man voor de blik van een alziend oog. Inspiratie komt van een uitspraak van Berkeley, “Esse est percipi”: zijn is waargenomen worden. Het desoriënterende camerawerk is van Oscarwinnaar Boris Kaufman, wiens broers Dziga Vertov en Mikhail Kaufman het legendarische zelfreflectieve meesterwerk Man With a Movie Camera maakten (met laatstgenoemde in de titelrol).

Vooraleer Jean-Luc Godard en François Truffaut door een ongelukkig conflict hun vriendschap verbraken, maakten ze samen de korte film Une histoire d’eau, in vele opzichten een mooi voorbeeld van de bijzondere energie van de Nouvelle Vague.  

In de jaren veertig en vijftig was het werk van de Franse activistische romanschrijver en essayist Jean Genet controversieel door de daarin expliciete homoseksualiteit. Genet maakte in zijn hele leven slechts één film, maar met Un Chant d’amour inspireerde hij  wel grote namen als David Bowie en Rainer Werner Fassbinder. 

Een kleurrijke film, waarin Varda het toerisme van de jaren vijftig aan de Côte d’Azur in beeld brengt: heldere hemel, brandende zon en speelse parasols—een toeristische tocht langs het exotisme van de Franse Rivièra, vol prachtige beelden, badend in een sfeer van zorgeloosheid en nostalgie. Kenmerkend voor Varda’s eigenzinnige stijl komen de verheerlijkende postkaartjes met enkele kwinkslagen, zinspelend op het einde van de zomer en het verlies van zo’n toeristisch paradijs. 

James Broughton was een dichter en filmmaker die deel uitmaakte van de San Francisco Renaissance, voorloper van de beroemde Beat Generation. In zijn werk staan lichamen en seksualiteit centraal. In het tongue-in-cheek Adventures of Jimmy speelt hij een verloren man op zoek naar “speelkameraadjes”, om uiteindelijk in een monogame relatie te stappen. De ironie schuilt in het contrast tussen woord en beeld. 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakten heel wat Amerikaanse cartoons bepaalde militaire leiders figuurlijk een kopje kleiner. Ook Norman McCabe’s satirische The Ducktators neemt geen blad voor de mond: acht minuten onverbiddelijke slapstick komedie met beledigingen en kritiek aan het adres van Hitler, Mussolini, en Hideki Tojo—in deze propagandaprent respectievelijk een kuiken, een gans met Italiaans accent, en een Japanse eend.